Dikte isolatie plat dak: hoe dik moet ik isoleren?

Als je bouwt of verbouwt, moet je een bepaalde dikte voor de isolatie van je plat dak voorzien. Maar hoeveel centimeters moet je dan isoleren om in orde te zijn? We halen ons rekenmachine erbij voor een nieuwbouw en renovatie in Vlaanderen.

De basics legden we al uit in het artikel Isolatie plat dak: in een minuut of twee helemaal mee. Maar wat betekent dat nu in de praktijk voor jouw project? Hoe dik moet je je plat dak isoleren?

We delen dit artikel op in twee stukken: nieuwbouw en renovatie. Omdat de wettelijke verplichtingen voor beide anders zijn.

Wel hetzelfde in beide gevallen: het isolatiemateriaal. Zowel bij een nieuwbouw als renovatie is een harde isolatieplaat als PIR de beste keuze voor je project.

We gaan voor al onze berekeningen uit van een lambda van 0,022 W/mK.

Dat is de lambda van een performante PIR-plaat. Berekeningen? Jawel! Want voor nieuwbouw moeten we omrekenen naar U-waarde en voor renovatie naar R-waarde. (Dat hebben wij voor alle duidelijkheid niet uitgevonden. Wij proberen gewoon de wettelijke verplichtingen om te zetten in mensentaal.)

Het verschil tussen U en R? In ’t kort:

• de U-waarde wordt gebruikt om naar een volledige platdakopbouw te kijken: dakvloer, dampscherm, lijm… Maar omdat die onderdelen isolerend niet veel bijbrengen, is het vooral de isolatie die de U-waarde bepaalt.
• de R-waarde focust zich helemaal op het isolatiemateriaal.

Heb je een hekel aan wiskunde? Of interesseert de Hoe en Waarom je niet, maar alleen het resultaat? Dan moet je helemaal onderaan dit artikel zijn, bij de conclusie.

Rekenbasics

Voor als je wél zelf wilt rekenen: een stoomcursus isolatie-wiskunde.

Eén formule staat centraal: R = d / λ

Voluit wordt dat: De warmteweerstand van een isolatielaag = dikte isolatiemateriaal / lambda-waarde isolatiemateriaal.

De warmteweerstand R geeft aan hoeveel weerstand warmte ondervindt om door die laag te geraken. Hoe groter die weerstand, hoe beter die laag isoleert. Aja, hoe meer weerstand, hoe groter de buffer.

En hoe goed die bepaalde laag isoleert, hangt af van twee factoren.

1. Hoe dik je isoleert. De d in de formule. Uitgedrukt in meters.
2. Hoe goed het materiaal isoleert. De λ in de formule. Uitgedrukt in W/mK.

Dus hoe dikker je isoleert en hoe beter dat materiaal isoleert, hoe meer warmteweerstand je creëert. En hoe beter je plat dak isoleert. Logisch: als je je plat dak 12 centimeter dik isoleert in plaats van 8 met hetzelfde materiaal, gaat het beter isoleren.

Dikte isolatie plat dak nieuwbouw

De isolatie-eisen voor een nieuwbouw zijn bepaald in de EPB-eisen. EPB staat voor Energieprestatie en Binnenklimaat. Een set van regels die alles vastlegt omtrent het energiehuishouden van je nieuwe thuis.

We zoomen in op de eisen van het platte dak. Omschreven onder Daken en Plafonds in het EPB. Die vermeldt dat je plat dak onder een U van 0,24 moet blijven.

Oei, weeral een nieuw symbool. Gene paniek! Als je de R kan berekenen, is de U heel eenvoudig.

U = 1 / R.

Nieuwbouw = 10 centimeter

Die U moet onder de 0,24 blijven.

Voor een isolatiewaarde van 0,022 W/mK komt dat overeen met dikte van zo’n 10 centimeter harde isolatieplaat.

Rekenen

Hoe komen we aan die tien centimeter? Reken even mee.

R = d / λ

We kennen zowel de dikte als de lambda: 10 centimeter en 0,022 W/mK. Dus die vullen we in.

De 10 centimeter zetten we wel eerst om naar meter. Dat wordt dus 0,1.

R = 0,1 / 0,022

R = 4,5

Voilà, nu komt het makkelijkste stuk.

U = 1 / 4,5

U = 0,22

We blijven dus mooi onder de maximale U-waarde van 0,24.

Dus hoe dik moet je het plat dak van je nieuwbouw isoleren? Met minstens een 10 centimeter dikke isolatieplaat.

Dat is het theoretische minimum. Want in de praktijk plaatsen we op vraag van de architect en EPB-verslaggever minstens 15 centimeter. Net omdat je (plat) dak dé topprioriteit is qua isolatie. Want het is langs hier dat de meeste warmte in je woning verloren gaat.

Dikte isolatie plat dak verbouwing

Een renovatie dan. Sowieso altijd wat complexer qua regelgeving.

Om het niet nodeloos complex te maken, hanteren wij een R van 4,5. De minimale norm om in aanmerking te komen voor een isolatiepremie.

Opgelet: bij renovatie gaat het dus om de R! Niet de U zoals bij nieuwbouw.

Moeilijk, we weten het. Maar bekijk het positief: die dikte hebben we daarnet al berekend. Bij nieuwbouw rekenden we al uit dat een dikte van 10 centimeter een R van 4,5 gaf.

Verbouwing = 10 centimeter

Een R van 4,5 komt dus overeen met een 10 centimeter dikke harde isolatieplaat.

Conclusie

• Nieuwbouw: om wettelijk in orde te zijn, moet je rekenen op minstens 10 centimeter harde isolatieplaat. Maar je architect zal eerder richting de 15 centimeter voorstellen.
• Verbouwing: de wettelijke verplichting legt de lat hier niet zo hoog. Maar om in aanmerking te komen voor een premie: mik op die 10 centimeter.